Μια  ενδιαφέρουσα ανακάλυψη έκαναν επιστήμονες του UT Southwestern Medical Center για τη σημαντική δράση του μικροβιώματος των εντέρων στη διατήρηση του βάρους μας, μέσα από τον ρόλο τους στο συγχρονισμό του μεταβολισμού του σώματος με τον βιολογικό μας ρολόι και τον κύκλο του φωτός (μέρα-νύχτα).

Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science, έδειξε ότι τα καλά βακτήρια των εντέρων μας, με την ενεργοποίηση της πρωτεΐνης  histone deacetylase 3 (HDAC3),  συγχρονίζουν τον μεταβολικούς ρυθμούς της χώνευσης και απορρόφησης της τροφής με τον Κιρκάδιο Ρυθμό μας (γνωστό ως το εσωτερικό βιολογικό ρολόι του σώματος). Η HDAC3 αποτελείται από κύτταρα του εσωτερικού τοιχώματος των εντέρων και αλληλοεπιδρά με το εσωτερικό βιολογικό ρολόι του σώματος (συγχρονισμός με τον κύκλο του φωτός, ημέρα/νύκτα)  ενισχύοντας την απορρόφηση του λίπους.

Η ρύθμιση αυτή, στους ανθρώπους που τρώνε τη μέρα, γίνεται κατά τη διάρκεια της μέρας, ενώ στα ποντίκια, τα οποία τρώνε το βράδυ, γίνεται κατά τη διάρκεια της νύχτας. Στο πείραμα τους οι ερευνητές έδωσαν σε  ποντίκια μεγάλες ποσότητες  επεξεργασμένων λιπαρών τροφών όπως hamburgers, τηγανητές πατάτες και ντόνατς. Τα ποντίκια που είχαν την HDAC3 δεν έβαλαν καθόλου βάρος ενώ αυτά, στα οποία οι ερευνητές έκαναν επέμβαση να αφαιρέσουν την HDAC3, έγιναν παχύσαρκα

Η πιο πάνω έρευνα είναι μόνο μια από τις πολλές που μας δείχνουν ότι ο συγχρονισμός του τρόπου ζωής μας με τον Κιρκάδιο Ρυθμό (το εσωτερικό βιολογικό μας ρολόι) έχει μεγάλη σημασία όχι μόνο για το βάρος μας αλλά και για την υγεία μας γενικά. Ο Κιρκάδιος Ρυθμός ρυθμίζει ζωτικές λειτουργίες του σώματος μας, μεταξύ άλλων το ενδοκρινικό σύστημα, η πίεση του αίματος, ο ύπνος.

Το 2017 οι Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash και Michael W. Young ανακάλυψαν τον μοριακό μηχανισμό -βιολογικό ρολόι- μέσα στο κύτταρο που ελέγχει τον Κιρκάδιο Ρυθμό και βραβεύτηκαν με το βραβείο Νόμπελ . Η ανακάλυψη αυτή εξηγεί τον τρόπο που οι άνθρωποι, τα ζώα και τα φυτά προσαρμόζουν τους βιολογικούς τους ρυθμούς έτσι που να συγχρονίζονται με τις περιστροφές της Γης. Όπως φάνηκε, το εσωτερικό μας ρολόι προσαρμόζει, με εξαιρετική ακρίβεια, τη φυσιολογία μας στις διαφορετικές φάσεις της ημέρας ρυθμίζοντας σημαντικές λειτουργίες όπως συμπεριφορά, επίπεδα ορμονών, ύπνο, θερμοκρασία σώματος και μεταβολισμό.

Η ευημερία του οργανισμού μας επηρεάζεται όταν υπάρχει προσωρινή αναντιστοιχία μεταξύ του εξωτερικού μας περιβάλλοντος και του εσωτερικού βιολογικού ρολογιού, όπως για παράδειγμα όταν ταξιδεύουμε σε διαφορετικές ζώνες ώρας και βιώνουμε το γνωστό ‘jet lag’. Η χρόνια έλλειψη συγχρονισμού μεταξύ του τρόπου ζωής μας και του ρυθμού που υπαγορεύει το βιολογικό μας ρολόι σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για διάφορα προβλήματα υγείας, όπως διαβήτης, παχυσαρκία, κατάθλιψη, και πολλά άλλες χρόνιες διαταραχές.

Αν, λοιπόν, θέλουμε να έχουμε την υγεία μας, και το σωστό βάρος, πρέπει να προσέξουμε δύο πολύ σημαντικά  πράγματα: 1) Τον συγχρονισμό του τρόπου ζωής μας με το βιολογικό μας ρολόι και 2) Την υγεία του μικροβιώματος μας

Συγχρονισμός του τρόπου ζωής μας με το βιολογικό μας ρολόι (δείτε την εικόνα πιο κάτω)

• Μαθαίνουμε να αφουγκραζόμαστε το σώμα μας και να ακολουθούμε τους ρυθμούς του. Αν νιώθουμε κουρασμένοι, αν νυστάζουμε, αν πεινούμε η νιώθουμε γεμάτοι ενέργεια για να δουλέψουμε ή να τρέξουμε στο πάρκο.
• Εκθέτουμε καθημερινά το σώμα και τους οφθαλμούς μας τόσο στο λαμπρό φως της ημέρας όσο και στο απόλυτο σκοτάδι
• Διατηρούμε σταθερές ώρες φαγητού και ύπνου
• Αποφεύγουμε να ξενυχτούμε συχνά και να κοιμόμαστε τις πρωϊνές ώρες.
• Κλείνουμε τις πηγές ακτινοβολίας μερικές ώρες πριν κοιμηθούμε (κινητά, υπολογιστές κλπ). Το φως των ηλεκτρονικών συσκευών συγχύζει το βιολογικό μας ρολόι.

Η υγεία του μικροβιώματος των εντέρων.

1. Τρώτε τροφές αγνές με προβιοτικά και πρεβιοτικά όπως:
   • Γιαούρτι ζωντανό (live) χωρίς ζάχαρη και πρόσθετα που δεν έχει υποστεί επεξεργασία μετά τη ζύμωση του η οποία σκοτώνει τα καλά βακτήρια (όπως οι Streptococcus thermophilus και Lactobacillus bulgaricus).
   • Κεφίρ (καλύτερα από βιολογικό κατσικίσιο γάλα)
   • Ελιές
   • Πίκλες σπιτικές ή βιολογικές
   • Τυριά με καλή ζύμωση (τσένταρ, γκούντα, παρμεζάνα κλπ)
   • Μαύρη σοκολάτα καλής ποιότητας, με όσο το δυνατόν λιγότερη ζάχαρη. Διαβάστε την ετικέτα. Η σειρά που αναγράφονται τα συστατικά υποδηλώνει και την ποσότητα του καθενός. Όσο πιο πάνω τόσο μεγαλύτερη η ποσότητα. Οι περισσότερες σοκολάτες εμπορίου έχουν την ζάχαρη ως πρώτο συστατικό. Οι κουβερτούρες καλής ποιότητας έχουν λιγότερη ζάχαρη συνήθως.
   • Λίγο κρασί ή μπύρα. Αν θα πιείτε ένα ποτό προτιμήστε κρασί ή μπύρα (ΠΑΝΤΑ με μέτρο το αλκοόλ! Όσο ευεργετικό μπορεί να είναι ένα ποτηράκι κρασί τόσο βλαβερό γίνεται όταν το διπλασιάσετε)
2. Αποφεύγετε τη ζάχαρη και όλα τα γλυκά και γλυκαντικά, καθώς και όλους τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες (άσπρα ψωμιά, ζυμαρικά, μπισκότα, γλυκίσματα).
3. Μειώστε το κρέας και τα παράγωγα του (λουκάνικα, αλλαντικά κλπ). Τα κακά βακτήρια λατρεύουν το κρέας.
4. Αποφεύγετε τα πολύ ώριμα φρούτα, ειδικά όταν αρχίζουν να έχουν μαυρισμένα σημεία
5. Τρώτε τροφές καθαρές από χημικές ουσίες, φυτοφάρμακα, αντιβιοτικά. Προσοχή στην κατάχρηση στα αντιβιοτικά. Παίρνετε τα μόνο αν ο θεράπων ιατρός σας τα θεωρεί απαραίτητα. Δυστυχώς τα αντιβιοτικά τα παίρνουμε και έμμεσα, εν αγνοία μας μέσα από την κατανάλωση κρεάτων που προέρχονται από φάρμες εντατικής κτηνοτροφίας. Ακόμα ένας λόγος να τρώτε λιγότερο κρέας
6. Μη κάνετε κατάχρηση στα αντιόξινα φάρμακα που προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση. Μακροχρόνια αλκαλοποιούν το περιβάλλον των εντέρων στο οποίο ευημερούν τα κακά βακτήρια. Τα ωφέλιμα θέλουν συνήθως όξινο περιβάλλον.
7. Αντικαταστείστε τα βλαβερά λάδια εμπορίου και τις βιομηχανοποιημένες μαργαρίνες με ωφέλιμα φυσικά λίπη (ελαιόλαδο, αγνό ζωικό βούτυρο, λάδι καρύδας, αβοκάντο)