ΔΙΑΤΡΟΦΟΦΑΡΜΑΚΑ-NUTRACEUTICALS

Μεγάλη έρευνα για την Καρδιοπάθεια: Ποια διατροφοφάρμακα έχουν θεραπευτικό ρόλο

Έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Progress in Cardiovascular Diseases εξέτασε τα διατροφοφάρμακα που μπορούν να επιδράσουν αποτελεσματικά στους δείκτες φλεγμονής που σχετίζονται με την καρδιοπάθεια και τα κατέταξαν σε κατηγορίες ανάλογα με την αποτελεσματικότητα τους και τον όγκο έρευνας που την στηρίζει

Η ομάδα των ερευνητών από το International Lipid Expert Panel (ILEP) εξέτασαν τα αποτελέσματα από πληθώρα κλινικών μελετών, μετα-αναλύσεων, in-vitro και προκλινικών μελετών, και καλούν την ιατρική κοινότητα να μελετήσει την πιθανότητα συμπερίληψης κάποιων διατροφοφαρμάκων ‘nutraceuticals’ μαζί με τις αντιφλεγμονώδεις φαρμακευτικές θεραπείες των καρδιοπαθών ασθενών τους.

Ο ρόλος της φλεγμονής (inflammation) στις καρδιαγγειακές παθήσεις φάνηκε από πολλές κλινικές μελέτες. Φαρμακευτικές θεραπείες τα τελευταία χρόνια στοχεύουν τους δείκτες φλεγμονής, όπως η High-Sensitivity C-Reactive Protein (hsCRP) και η Interleukin-6 (IL-6) για πρόληψη της αθηροσκλήρωσης και της καρδιοπάθειας. O δείκτης hsCRP είναι προγνωστικός για διάφορα σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως επεισόδια εμφράγματος του μυοκαρδίου, εγκεφαλικά, αρτηριακή νόσο, και αιφνίδιο καρδιακό θάνατο. Επίσης βοηθά στην πρόγνωση του μεταβολικού συνδρόμου και της αρτηριακής πίεσης

Τα διατροφοφάρμακα ταξινομήθηκαν σε κατηγορίες (Class) και επίπεδα (Level) ανάλογα με την χρησιμότητα, την ωφελιμότητα και την αποτελεσματικότητα του καθενός σε μια θεραπεία καθώς και το βάρος της μαρτυρίας που υπάρχει. Επίσης οι ερευνητές έλαβαν υπάψη στην ταξινόμηση, αντικρουόμενα αποτελέσματα και διχογνωμίες για την χρησιμότητα και αποτελεσματικότητα του κάθε διατροφοφαρμάκου, καθώς και τις πιθανές παρενέργειες στην υγεία.

Τι ακριβώς είναι τα διατροφοφάρμακα (‘nutraceuticals’ )

Τα διατροφοφάρμακα ( ‘nutraceuticals’ ), όπως υποδηλοί και το όνομα τους, είναι διατροφικά στοιχεία σε διάφορες μορφές που έχουν φαρμακευτική δράση, δηλαδή μπορούν να επιδράσουν στην υγεία και την ασθένεια. Στην καθημερινή πρακτική βέβαια γίνεται ένας διαχωρισμός σε δύο:

  1. Τα Διατροφοφάρμακα (Nutraceuticals) που είναι διατροφικές ουσίες με τυποποιημένη σύνθεση και με φαρμακευτική δράση
  2. Τα Λειτουργικά Τρόφιμα (Functional Foods) : τροφές με οφέλη για την υγεία

Ποια διατροφοφάρμακα φάνηκαν αποτελεσματικά στην έρευνα

Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα: Eicosapentaenoic Acid (EPA)+ Docosahexaenoic Acid (DHA)

Τα Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα ταξινομήθηκαν στις ανώτατες κατηγορίες Class 1 και Level Α ως εξαιρετικά αποτελεσματικά με βάση μεγάλο όγκο έρευνών.

Χορήγηση EPA (eicosapentaenoic acid) και DHA (docosahexaenoic acid) (2.5γρ/ημέρα) φάνηκαν να μειώνουν τους δείκτες φλεγμονής ιντερλευκίνης IL-6, IL-1β και TNF-alfa. Το DHA φάνηκε πιο αποτελεσματικό από το EPA στη μείωση των δεικτών IL-18, hs-CRP, TNF-alfa. Και τα δύο EPA και DHA προκάλεσαν περίπου την ίδια μείωση στον δείκτη IL-6 Σε purified μορφή το EPA μπορεί να έχει επίδραση στην χρόνια φλεγμονή και στην παραμόρφωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων (RDW). Επίσης σε μορφή Icosapent ethyl (4g/ημέρα) μείωσε τον δείκτη hsCRP κατά 37.6%. Σε άλλη έρευνα χορήγηση omega-3 carboxylic acid μείωσε τον δείκτη hsCRP κατά 20%

Φλαιβονοειδή

Τα φλαιβονοειδή ευρίσκονται σε πάρα πολλές τροφές, και χωρίζονται σε διάφορες υποκατηγορίες, όπως οι κατεχίνες και οι φλαβανόλες στο πράσινο τσάι και στο κακάο που έχουν τραβήξει το ενδιαφέρον των ερευνητών. Χορήγηση εκχυλίσματος από το, πλούσιο σε φλαβανόλες, φρούτο lychee σε δόση 100mg/ ημέρα για 4 εβδομάδες μείωσε τους δείκτες φλεγμονής IL-1β και IL-10 καθώς και την κορτιζόλη. Οι φλαβανόλες του κακάο φάνηκαν να έχουν ιδιαίτερα αντιφλεγμονώδη δράση στο αγγειακό σύστημα. Γι αυτό το λόγο οι, πλούσιες σε φλαιβονόλες, μαύρες σοκολάτες, φάνηκαν να βοηθούν στον έλεγχο της υπέρτασης και στην βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών στους ηλικιωμένους.

Κουρκουμίνη

Η κουρκουμίνη μια διατροφική πολυφαινόλη που παίρνουμε από την ρίζα κουρκουμά (Curcuma longa) παραδοσιακά χρησιμοποιείται για τις αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες της καθώς και για προστασία από την χημειοθεραπεία. Στην έρευνα έδειξε σημαντική μείωση των δεικτών TNF-α, IL-6, TGF-β και MCP-1

Η απορρόφηση της κουρκουμίνης από τον οργανισμό είναι από χαμηλή. Πρόσφατα ένα συμπλήρωμα κουρκουμίνης με φωσφολιπίδια φάνηκε να ενισχύει την απορρόφηση της και την δράση της σε ασθενείς με Μη-αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (NAFLD). Επίσης ο συνδυασμός της κουρκουμίνης με πιπερίνη (το δραστικό συστατικό του μαύρου πιπεριού) φάνηκε να ενισχύει την απορρόφηση της καθώς και την αντιφλεγμονώδη δράση της από πολλές έρευνες.

Προφανώς, ο συνδυασμός του κουρκουμά στα φαγητά μας με ελαιόλαδο ή άλλο αγνό λίπος και λίγο μαύρο πιπέρι ενισχύει σημαντικά τη αντιφλεγμονώδη δράση του

Περγαμόντο

Το περγαμόντο, το γνωστό μας φρούτο, μας δίνει το αιθέριο έλαιο περγαμόντο και τον χυμό περγαμόντο. Είναι η πιο πλούσια πηγή φλαιβονοειδών, από όλα τα άλλα εσπεριδοειδή. Κάποια συστατικά του περγαμόντο βρέθηκαν να έχουν ιδιότητες παρόμοιες με τις στατίνες. Σε δόση 1000mg/ημέρα φάνηκε να μειώνει την ολική χοληστερόλη και την ‘κακή’ LDL χοληστερόλη καθώς και την οξειδωμένη LDL.

Σε προκλινική περιοδοντίτιδα μείωσε αρκετούς δείκτες φλεγμονής των ούλων και τον τραυματισμό των ιστών. Στη Φλεγμονώδη Νόσο των εντέρων (IBS) μείωσε την απελευθέρωση των φλεγμονωδών κυτοκινών. Μείωσε επίσης τα επίπεδα malondialdehyde/4-hydroxynonenal μέσα στο κύτταρο.

Σκόρδο

Το σκόρδο, ευρέως γνωστό για την ιδιότητα του να μειώνει την αρτηριακή πίεση, περιέχει το αμινοξύ allicin. Πρόσφατη μεγάλη μετα-ανάλυση βρήκε ότι σε δόσεις μεταξύ 1200 και 3600 mg την ημέρα για διάστημα 2 έως 52 εβδομάδες μείωσε σημαντικά τους δείκτες φλεγμονής CRP (-0.61mg/L), IL-6 (0.73ng/L), και TNF-α (-0.26ng/L)

Berberine

Η Berberine ένα αλκαλοειδές που βρίσκεται σε διάφορα φαρμακευτικά φυτά (Coptis chinensis, Berberis aristata) φάνηκε να βελτιώνει την φλεγμονώδη αντίδραση στο συκώτι πειραματόζωων με Μη Αλκοολική Λιπώδη Νόσο του Ήπατος (NAFLD). Μετα-ανάλυση πέντε ερευνών (RCTs) έδειξε ότι η χορήγηση συμπληρώματος Berberine μείωσε σημαντικά (-0.64mg/L) τον δείκτη φλεγμονής CRP

Σε προηγούμενες έρευνες φάνηκε να βελτιώνει την αντίσταση στην Ινσουλίνη και να μειώνει τις αθηρωματικές πλάκες. Δυστυχώς έχει φτωχή απορρόφηση από τον οργανισμό αλλά ο συνδυασμός της με το Red Yeast Rice φαίνεται να την ενισχύει.

RYR (Red Yeast Rice)

Το Red Yeast Rice είναι το προϊόν ζύμωσης του ρυζιού στο οποίο έχει αναπτυχθεί η κόκκινη μαγιά Monascus purpureus, από την οποία εξάχθηκαν αρχικά οι στατίνες. Σύμφωνα με άρθρο δημοσιευμένο στο ScienceDirect τo RYR χρησιμοποιείται για αιώνες στην Κίνα ως χρώμα, συντηρητικό και μπαχαρικό. Μελέτες στην Κίνα και ΗΠΑ έδειξαν ότι μειώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης κατά 11% έως και 30% και τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων κατά 12% έως και 19%. Οι ερευνητές επιστήνουν την προσοχή στα συμπληρώματα RYR λόγω του ότι περιέχουν lovastatin την οποία η FDA κατέταξε σαν φάρμακο. Στην παρούσα έρευνα το Red Yeast Rice έδειξε σημαντική μείωση του δείκτη φλεγμονής hsCRP μέχρι και 50%

Soya

Η χρήση της πρωτεΐνης σόγιας για την θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας ανιχνεύεται πολλές δεκαετίες πριν. Παρά το γεγονός ότι οι ερευνητές βρήκαν αντικρουόμενα αποτέλεσμα τα, κάποιες έρευνες έδειξαν δυνατότητα της σόγιας να δράση κατά της αθηροσκλήρωσης και της υπέρτασης. Στην παρούσα έρευνα, δίαιτα με σόγια οδήγησε σε 8.9% μείωση του δείκτη CRP και 9.2% μείωση του δείκτη IL-18, σε σύγκριση με δίαιτα με κόκκινο κρέας. Επίσης μετα-ανάλυση έδειξε σημαντική μείωση του δείκτη hsCRPαλλά όχι του IL-6 και του TNF-α

Ας μη ξεχνάμε ότι η σόγια είναι ένα από τα πιο συχνά μεταλλαγμένα προϊοντα γιαυτό είναι καλύτερα να αγοράζουμε βιολογική σόγια. Επίσης η σόγια έχει βαριά πρωτεΐνη για το συκώτι και δεν πρέπει να την υπερκαταναλώνουμε.

Lupin

Η lupin φάνηκε να έχει αντιφλεγμονώδεις και υπογλυκαιμικίες ιδιότητες καθώς και ρυθμιστικό ρόλο στο να εμποδίζει τη δραστηριότητα του Angiotensin Converting Enzyme (ACE)

Οι ερευνητές καταλήγουν στο άρθρο τους τονίζοντας ότι, εξίσου σημαντικό με την αποτελεσματικότητα των διατροφοφαρμάκων που επιλέχθηκαν για καταστολή φλεγμονών, είναι το γεγονός ότι αυτές οι θεραπείες φάνηκαν να είναι ασφαλείς. Παρόλα αυτά, περαιτέρω έρευνες είναι απαραίτητες για να επιβεβαιώσουν το κατά πόσο αυτά θα διατηρήσουν την αποτελεσματικότητα τους μακροχρόνια σε συγκεκριμένες δόσεις.

Δεν είναι σοφό να παίρνετε διατροφοφάρμακα χωρίς συμβουλή κάποιυ ειδικού διατροφολόγου. Και αν έχετε προβλήματα υγείας ή παίρνετε φάρμακα θα πρέπει απαραίτητα να συμβουλεύεστε τον θεράποντα ιατρό σας πριν πάρετε οποιοδήποτε διατροφοφάρμακο